Z moich rozmów z młodzieżą wynika, że wciąż niewiele z nich wie, że konto w banku można założyć mając już 13-ście lat. Jestem tym szczerze zdziwiony, bo założenie takiego rachunku jest bardzo proste (chociaż wymagana jest zgoda rodzica), jego funkcjonalność praktycznie nie różni się od tej jaką mają osoby pełnoletnie, a opłaty i prowizje są zwykle zdecydowanie niższe od tych, które muszą ponosić osoby dorosłe!
Wpis o moim osobistym doświadczeniu z bankowością osobistą w Polsce przeczytacie w laboratorium.
Niemal wszystkie duże banki funkcjonujące w naszym kraju, mają w swojej ofercie konto dla osób pomiędzy 13-stym a 18-stym rokiem życia. Aby je założyć wymagana jest zgoda rodzica bądź opiekuna prawnego, oraz posiadanie dokumentu tożsamości. Problematyczna może być jedynie sytuacja gdy nie posiadasz tymczasowego dowodu osobistego ani paszportu a Twoim jedynym dokumentem jest legitymacja szkolna. Niektóre banki mogą odmówić wtedy otwarcia konta, lub wymagać potwierdzenia go np. poprzez akt urodzenia. Jeśli taka sytuacja w Twoim przypadku ma miejsce zadzwoń do banku i zapytaj czy w takim wypadku możesz otworzyć konto.
Informacją istotną w szczególności z perspektywy rodzica decydującego się na wyrażenie zgody na otwarcie takiego rachunku, może być to, iż osoba niepełnoletnia nie może ubiegać się o kredyt bądź debet w rachunku. Tym samym na koncie może dysponować wyłącznie tymi środkami, które posiada w rzeczywistości. Nie ma więc obaw o zaciągnięcie długów, które musiałaby spłacać cała rodzina.
Środki na każdym koncie bankowym w Polsce, także tym utworzonym dla osoby niepełnoletniej są zabezpieczone przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Jeśli więc zdarzyłaby się sytuacja, w której bank, w którym masz rachunku zbankrutowałby środki do kwoty 100 000 euro (tj. ok. 450 000 zł) odzyskasz z tego funduszu. Tym samym możesz być bezpieczny o swoje środki.
W jakim banku otworzyć konto?
Na początku warto podkreślić, że banki nie wymagają aby rodzic posiadał konto w tym samym miejscu. Jeśli więc masz więcej niż 13-ście lat możesz swobodnie wybrać firmę, której powierzysz swoje pieniądze.
W Polsce działa wiele banków i warto sprawdzić jaka jest oferta każdego z nich. Wybierając konto warto dowiedzieć się np. jaka jest opłata za prowadzenie rachunku i co można zrobić aby jej uniknąć. Są w Polsce banki, które oferują osobom pomiędzy 13-stym a 18-stym rokiem życia bezwarunkowo bezpłatne konto. Niektóre natomiast wymagają w tym celu płatności kartą na określoną kwotę (np. 300 zł) co może być problematyczne jeśli nie będziesz płacić często kartą. Inne zadowoli jeśli wykorzystasz kartę 3 albo 5 razy w miesiącu na dowolną kwotę, co z pewnością będzie łatwiejsze do zrealizowania. Warto też dowiedzieć się czy bank oferuje opcje bezpłatnej wypłaty ze wszystkich bankomatów – nie wszystkie to oferują, a wtedy prowizja za skorzystanie z urządzenia z innej sieci może być spora. Jeśli jednak nie ma tej opcji w ofercie, a pozostała oferta banku Ci odpowiada, możesz rozważyć wybranie go, pamiętając przy tym by przed skorzystaniem z bankomatu upewnić się czy to na pewno urządzenie Twojego banku.
Obecnie warto też wziąć pod uwagę czy bank, który Ci się podoba współpracuje z usługami takimi jak Google Pay / Apple Pay. Jeśli tak, a Ty masz zgodne z tymi usługami urządzenie (tj. Twój smartfon posiada NFC – informację jak to sprawdzić znajdziesz tutaj) możliwe będzie podpięcie do niego karty i płacenie w sklepach telefonem. Jeśli bank dodatkowo współpracuje z usługą BLIK będziesz mógł wybierać za pomocą telefonu pieniądze z bankomatu. Tym samym nawet jeśli nie będziesz mieć przy sobie karty płatniczej, a tylko telefon w dalszym ciągu będziesz mógł/mogła korzystać ze swoich środków za pomocą telefonu.
Wybierając konto możesz też kierować się tym w jakim banku mają konto Twoi rodzice. Zaletą wyboru tego rozwiązania jest fakt, że przelewy internetowe wewnątrz banku księgowane są natychmiastowo, niezależnie od pory dnia i tygodnia, a środki pomiędzy różnymi bankami przekazywane są tylko w dni robocze i to w określonych godzinach dwa lub trzy razy dziennie. Z drugiej strony wybrałeś/wybrałaś bank współpracujący z usługą BLIK, a konto Twoich rodziców także ma do niej dostęp, będą mogli oni zrobić przelew na Twój numer telefonu, który zostanie zaksięgowany natychmiastowo. Pamiętaj jednak by nauczyć ich wcześniej jak to robić – to nowa usługa, którą nie wszyscy dotąd znają, a umiejętność ta może przydać się np. gdy będziesz na wycieczce i zabraknie Ci środków na upragnioną pamiątkę.
Jak założyć konto?
Aby założyć takie konto wymagana jest zgoda rodzica. W tym przypadku mowa jest o rodzicu, a nie rodzicach, więc wystarczy zgoda jednego z nich. Banki oferują różne opcje zakładania kont – najprostszą jest wciąż wizyta w oddziale, gdzie pracownik wypełni za Ciebie wszelkie formalności i wskaże nam miejsca gdzie wymagany jest podpis. Co ważne jednak, wymagana jest fizyczna obecność opiekuna prawnego – żadne pełnomocnictwo napisane na kartce nie będzie w tym przypadku skuteczne. Informacje gdzie znajduje się placówka wybranego przez Ciebie banku znajdziesz jego stronie WWW bądź dzwoniąc na infolinię – wtedy pracownik pomoże Ci znaleźć tę, która jest najbliżej Twojego miejsca zamieszkania.
Idąc do banku zabierz ze sobą dokument tożsamości – niekiedy wystarczy legitymacja szkolna, chociaż jeśli posiadasz tymczasowy dowód osobisty bądź paszport jest to bardziej wiarygodny dokument tożsamości. Wymagane jest także aby rodzic posiadał przy sobie dokument, którym może się zidentyfikować. Są to jednak wszystkie niezbędne zaświadczenia aby otworzyć rachunek. Formalności w oddziale – jeśli nie będzie kolejki – powinny zająć nie więcej niż 30 minut.
Jeśli bank który wybrałeś/wybrałaś nie ma oddziału w miejscowości w której mieszkasz, albo nie masz czasu iść do oddziału, można także wybrać opcję otwarcia konta za pośrednictwem kuriera. Niektóre banki oferują możliwość internetowego połączenia się z oddziałem banku, gdzie pracownik po okazaniu mu za pomocą kamerki dokumentu tożsamości wypełni wszystkie dokumenty i przyśle je do podpisania za pomocą kuriera. Może być to jednak nieco bardziej problematyczne, bo jak wiadomo kurierzy jeżdżą w różnych godzinach, a do potwierdzenia umowy potrzebna jest fizyczna obecność Twoja jak i rodzica (i to tego samego, z którym zakładałeś/zakładałaś konto przez Internet). Może się okazać, że przyjedzie gdy będziesz w szkole, albo Twój rodzic w pracy. Jeżeli jednak Twój tato/mama nie pracuje, bądź pracują w domu, a Ty masz ferie/wakacje można spróbować otworzyć konto tą drogą.
A po co w ogóle to robić?
Jak napisałem na wstępie smuci mnie, że tak mało osób interesuje się bankowością. Są wciąż banki, w których konta i karta jest bezwarunkowo bezpłatna. Wbrew powszechnej opinii pieniądze z konta w banku jest bardzo trudno ukraść, w przeciwieństwie do tych, które nosisz w portfelu. Blikiem, kartą bądź przelewem internetowym możesz płacić za zakupy w sklepach internetowych, dzięki czemu wysyłka będzie tańsza lub całkowicie bezpłatna. Nowoczesna bankowość umożliwia też przelewy na numer telefonu, co ułatwia chociażby rozliczanie się za wspólną pizzę ze znajomymi. Jeśli Twój telefon obsługuje NFC nie będziesz musiał/musiała nosić portfela aby płacić za codzienne zakupy w większości miejsc – zrobisz to za pomocą telefonu.
A jest to tylko część zalet jakie niesie ze sobą posiadanie konta w banku. Jak mam nadzieję udało mi się pokazać, założenie konta przez osobę powyżej 13-stego roku życia jest bardzo proste, Twoje pieniądze w banku są bezpieczne, a jeśli uznasz, że coś Ci w banku w którym masz konto nie odpowiada, możesz łatwo zamknąć konto. Banki naprawdę nie robią z tym problemu. Szczerze więc zachęcam do zainteresowania się tym tematem.